Μπορεί η έναρξη της θερινής περιόδου να καθυστερεί ακόμα αλλά ο προγραμματισμός της σωστής πρόληψης για τα εξωπαράσιτα πρέπει να γίνεται από νωρίς. Όλοι, λίγο ή πολύ, είμαστε εξοικειωμένοι με όρους όπως κρότωνες (τσιμπούρια), ψύλλοι, κουνούπια και σκνίπες γνωρίζοντας πως προκαλούν διάφορες ασθένειες στα κατοικίδια. Ερλιχίωση, Αναπλάσμωση, Μπορρελίωση, Μπαμπεζίωση, Διροφιλάρια και Λεϊσμάνια είναι κάποια μόνο απ’ τα νοσήματα που μπορούν να μεταδοθούν σε αυτά, η θεραπεία των οποίων είναι δύσκολη, ακριβή και πολλές φορές αναποτελεσματική. Οπότε, για να μην χρειαστεί να φτάσει μια κατάσταση σε αυτό το σημείο πρέπει να δίδεται βαρύτητα στην πρόληψη, μια σωστή και ολοκληρωμένη πρόληψη στα μέτρα και τις ανάγκες του κάθε κατοικιδίου ξεχωριστά.
Υπάρχει άραγε ένα και μοναδικό προϊόν που να πιάνει όλα τα εξωπαράσιτα μαζί? Υπάρχει κάτι που να κρατάει πολύ καιρό? και φυσικά… να μην κοστίζει??
Ο σκοπός του σημερινού μας άρθρου είναι να βάλει σε τάξη τις επιλογές που έχουμε, να αναφερθούν επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα αλλά και τα μειονεκτήματα του καθενός, και τέλος να καταλήξουμε στα δικά μας συμπεράσματα αλλά και επιλογές.
1. Αμπούλες (Spot-on)
Το πιο ευρύ χρησιμοποιημένο προϊόν την τελευταία 20ετία.Με την επαναστατική φόρμουλα μιας σύγχρονης (για τα τότε δεδομένα) ουσίας, της φιπρονίλης μπόρεσε να αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό ο μεγαλύτερος όγκος των εξωπαρασίτων. Αυτά πριν περίπου 20 χρόνια. Η φιπρονίλη ξεπεράστηκε, τα εξωπαράσιτα άρχισαν να αποκτούν μεγαλύτερη αντοχή απέναντί της και ευτυχώς για όλους μας νέες ουσίες κάθε τόσο προστίθενται στις σύγχρονες ,πλέον, αμπούλες με σκοπό την αποτελεσματική κάλυψη ευρέως φάσματος παρασίτων.
Διάρκεια δράσης: 1 μήνας
Πλεονεκτήματα:
-Ευκολία στη χρήση τους, τοποθετούνται στην περιοχή του ακρωμίου (η περιοχή ανάμεσα στης ωμοπλάτες) και πίσω κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης.
-Καλύπτουν τον μεγαλύτερο όγκο εξωπαρασίτων.
-Έχουν απωθητική δράση.
-Ελάχιστες παρενέργειες.
Μειονεκτήματα:
-Εξαρτώνται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες, 2 μέρες πριν και 2 μέρες μετά δεν πρέπει να βραχεί ο σκύλος/η γάτα.
-Διαρκούν λιγότερο από ένα μήνα, οπότε ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να προγραμματίζει εγκαίρως να επαναλάβει την αμπούλα.
-Η λάθος τοποθέτησή τους μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη δραστικότητα.
-Οι περισσότερες αμπούλες του σκύλου αντενδείκνυνται για την γάτα και το αντίστροφο, σε μερικές περιπτώσεις η τοποθέτηση αμπούλας σκύλου στη γάτα μπορεί να προκαλέσει τοξίκωση οδηγώντας μέχρι και σε θάνατο.
2. Χάπια
Σύγχρονη μέθοδος προστασίας. Υπάρχουν χάπια διάρκειας ενός και τριών μηνών.
Διάρκεια δράσης: 1 μήνας ή 3 μήνες
Πλεονεκτήματα:
- Δεν επηρεάζονται από το νερό, γι’ αυτό θεωρείται μέθοδος εκλογής τουλάχιστον για φθινόπωρο-χειμώνα .
- Έχουν μεγάλη διάρκεια προστασίας.
- Βρίσκουν πολύ καλή λειτουργία απέναντι σε ψώρες (σαρκοπτική/ δεμοδεκτική) σε συνδυασμό πάντα με την υπόλοιπη θεραπεία που προτείνει ο κτηνίατρος.
Μειονεκτήματα:
- Προστατεύει τον σκύλο ή/και την γάτα μόνο από κρότωνες και ψύλλους, αυτό σημαίνει πως πρέπει να χρησιμοποιείται πάντα σε συνδυασμό με ακόμα ένα προϊόν.
- Δεν έχουν απωθητική δράση, αφήνουν τον ψύλλο ή τον κρότωνα να γευματίσουν πάνω στον ξενιστή.
- Έχουν αναφερθεί παρενέργειες, όπως αναφυλακτική αντίδραση και αιφνίδιοι θάνατοι σε επιληπτικά ζώα.
3. Περιλαίμιο
Τον τελευταίο καιρό όλο και πιο σύγχρονες τεχνολογίες περιλαιμίων εμφανίζονται δίνοντας μας ισχυρά όπλα έναντι των εξωπαρασίτων.
Διάρκεια δράσης: Από 4 έως 8 μήνες
Πλεονεκτήματα:
- Μεγάλη διάρκεια προστασίας, μάλιστα κάποια φτάνουν και τους 8 μήνες.
- Υπάρχουν περιλαίμια που η κάλυψή τους απέναντι στη λεϊσμάνια μπορεί να αγγίξει το 93%!(σύμφωνα με έρευνες και όχι με τις οδηγίες χρήσης του προϊόντος)
- Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά στο νερό( υδρόφοβα- λιπόφιλα).
- Σταδιακή αποδέσμευση της ουσίας, σταθερή συγκέντρωση της φαρμακευτικής ουσίας καθ’ όλη τη διάρκεια χρήσης του.
Μειονεκτήματα :
- Είναι περιλαίμιο, άρα σε ιδιαίτερα δραστήρια ζώα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να κοπούν και συμπερασματικά να καταστραφούν.
- Υψηλό κόστος αγοράς έναντι των υπολοίπων μεθόδων.
- Έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ερεθισμός στην περιοχή της τοποθέτησής του, κνησμός και επιπλεγμένες δερματίτιδες.
4. Φυτικά σκευάσματα
Τα πρωτεία εδώ τα κρατάνε τα σκευάσματα σιτρονέλας, ουσία που βρίσκει εφαρμογή έναντι των δίπτερων εντόμων δηλαδή των κουνουπιών και σκνιπών. Χρησιμοποιείται πάντα επικουρικά με κάποιο άλλο σκεύασμα.
Διάρκεια δράσης: Λιγότερο από 1 μέρα.
Πλεονεκτήματα:
- Φυτικό προϊόν, χωρίς αντενδείξεις και ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Ευκολία στη χρήση με τη μορφή εκνεφώματος (σπρέϊ).
- Ευχάριστο άρωμα.
- Οικονομικές συσκευασίες.
Μειονεκτήματα:
- Δεν απωθεί κρότωνες και ψύλλους.
- Χρειάζεται καθημερινή εφαρμογή.
- Δίδεται σε συνδυασμό πάντα με ένα φαρμακευτικό προϊόν, δεν ενδείκνυται μόνο του ως μέσο πρόληψης.
5. Ελαιώδη σκευάσματα
Πάλι συναντούμε τη σιτρονέλα σε ελαιώδη πλέον μορφή. Επικουρικός τρόπος πρόληψης που μπορεί να συνδυαστεί με τον βασικό τρόπο πρόληψης.
Διάρκεια δράσης: 1 μήνας
Πλεονεκτήματα:
- Φυτικό προϊόν, χωρίς αντενδείξεις και ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Ευχάριστο άρωμα.
- Σε μορφή spot-on.
- Είναι αργής αποδέσμευσης σκευάσματα, η διάρκεια δράσης τους είναι περίπου ένας μήνας.
Μειονεκτήματα:
- Δεν απωθεί κρότωνες και ψύλλους.
- Δίδεται σε συνδυασμό πάντα με ένα φαρμακευτικό προϊόν, δεν ενδείκνυται μόνο του ως μέσο πρόληψης.
- Πιο ακριβά σκευάσματα από τα σπρέϊ σιτρονέλας.
6. Ανοσοενισχυτικά φάρμακα
Δίδονται ύστερα από εντολή του κτηνιάτρου την περίοδο Απριλίου-Μαΐου για περίπου ένα μήνα. Σκοπός της αγωγής είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του σκύλου ενόψει καλοκαιριού.
Διάρκεια δράσης: Ολόκληρη τη θερινή σεζόν
Πλεονεκτήματα:
- Δίνει μια ιδιαίτερη προστασία του οργανισμού του κατοικιδίου απέναντι σε απειλητικούς γι’ αυτό παράγοντες.
- Καλύπτει ολόκληρη την θερινή περίοδο.
Μειονεκτήματα:
- Αφορά αποκλειστικά την ενίσχυση του οργανισμού απέναντι στη Λεϊσμάνια.
- Αυξάνει σημαντικά το κόστος πρόληψης.
7. Εμβόλια
Προς το παρόν μοναδικό εμβόλιο κατά των εξωπαρασίτων είναι αυτό κατά της Λεϊσμάνιας. Παρότι είναι εμβόλιο έχει χαμηλά ποσοστά προστασίας (κάτω από 83%) και αυξημένο κόστος.
Διάρκεια δράσης: 365 ημέρες
Πλεονεκτήματα:
- Έχει μεγάλη διάρκεια κάλυψης (365 ημέρες).
- Αυξάνει τα συνολικά ποσοστά προστασίας έναντι της Λεϊσμάνιας.
Μειονεκτήματα:
- Χαμηλό ποσοστό προστασίας για εμβόλιο (πολλά περιστατικά εμβολιασμένων σκύλων έχουν διαγνωσθεί με Λεϊσμάνια) .
- Το κόστος, ειδικά του πρώτου χρόνου, δεν είναι αμελητέο.
- Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι αρκετά συχνές (νέκρωση και οζίδια στο σημείο έγχυσης, αγγειίτιδα, αναφυλακτική αντίδραση κ.α.).
- Απαγορεύεται σε κάτω των 6 μηνών κουτάβια.
8. Αντιπαρασιτική ένεση αργής αποδέσμευσης
Αφορά αποκλειστικά και μόνο την προστασία απέναντι στο κουνούπι και τη μετάδοση της Διροφιλάριας (σκουλήκι της καρδιάς) στον σκύλο.
Διάρκεια δράσης: 370 ημέρες
Πλεονεκτήματα:
- Έχει μεγάλη διάρκεια κάλυψης (370 ημέρες).
- Προσφέρει απόλυτη προστασία απέναντι στη Διροφιλάρια.
- Δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές παρενέργειες.
- Προσφέρει κάλυψη για ορισμένα εσωτερικά παράσιτα του εντέρου (Ancylostoma caninum & Uncinaria stenocephala) για 4-5 εβδομάδες μετά την έγχυση της ένεσης.
Μειονεκτήματα:
- To κόστος αυξάνει αναλογικά με το σωματικό βάρος, κάτι που κάνει την ένεση πολύ ακριβή για μεγαλόσωμους σκύλους.
- Η ένεση γίνεται μόνο την αρχή κάθε άνοιξης.
- Απαγορεύεται σε κάτω των 6 μηνών κουτάβια.
9. Χάπι για τη Διροφιλάρια
Είναι μηνιαία χορήγηση μιλμπεμυκίνης και αφορά αποκλειστικά την προστασία του σκύλου από τη Διροφιλάρια.
Διάρκεια δράσης: 1 μήνας
Πλεονεκτήματα:
- Δίδεται από νεαρή ηλικία( και κάτω των 6 μηνών).
- Προσφέρει απόλυτη προστασία απέναντι στη Διροφιλάρια.
- Δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές παρενέργειες.
- Προσφέρει μηνιαία κάλυψη έναντι των κεστώδων και νηματώδων παρασίτων του εντέρου.
Μειονεκτήματα:
- Πρέπει να δίδεται το χάπι κάθε μήνα με ακρίβεια (π.χ. κάθε 6 Μαρτίου,6 Απριλίου,6 Μαΐου κ.λ.π.) και τους 12 μήνες του χρόνου.
- Αθροιστικά το συνολικό κόστος στον χρόνο πάνω είναι μεγαλύτερο απ’ την αντιπαρασιτική ένεση.
- Πολλοί μπερδεύονται και αποφεύγουν το χάπι για τα ενδοπαράσιτα πιστεύοντας πως έχουν καθολική κάλυψη απ’ τα χάπια μιλμπεμυκίνης. Κάτι που είναι λάθος, ο συνδυασμός τους μόνο δίδει πλήρη κάλυψη.
Συμπερασματικά:
Κανένα σκεύασμα δεν είναι πανάκεια. Το τελικό σχέδιο κάλυψης θα βγει βάσει της γεωγραφικής περιοχής στην οποία ζει το κατοικίδιο, της επιζωοτίας της περιοχής για κάθε εξωπαράσιτο, αν ζει σε εξωτερικό ή εσωτερικό χώρο και φυσικά την οικονομική δυνατότητα κάθε ιδιοκτήτη.
Οπότε για περιοχές που έχουν παρουσία:
Κουνουπιών, κάνουμε υποχρεωτικά
- είτε την αντιπαρασιτική ένεση αργής αποδέσμευσης μια φορά τον χρόνο την περίοδο της άνοιξης.
- είτε το μηνιαίο χάπι διροφιλάριας.
Σκνίπας, κροτώνων και ψύλλων μπορούμε να κάνουμε συνδυασμούς όπως:
- Περιλαίμιο+ Μηνιαία αμπούλα
- Περιλαίμιο+ Μηνιαίο ή Τριμηνιαίο χάπι
- Μηνιαία αμπούλα+ Μηνιαίο ή Τριμηνιαίο χάπι
Επικουρικά μπορεί να εφαρμόζεται ένα προϊόν σιτρονέλας. Σε συνεννόηση με τον κτηνίατρό σας μπορείτε να θέσετε το ενδεχόμενο αγωγής ενός ανοσοενισχυτικού για μεγαλύτερη προστασία.
Όποια μέθοδο πρόληψης επιλέξετε φροντίστε να καλύπτεται πλήρως από κάθε είδους εξωπαράσιτο. Η απουσία κάλυψης του κατοικιδίου μας έστω και λίγων ημερών μπορεί να οδηγήσει σε ανίατη νόσο!
